Portable software

Φανταστείτε έναν υπολογιστή όπου τα προγράμματα δεν θα χρειάζονταν εγκατάσταση. Που θα μπορούσαμε να τα μεταφέρουμε σε οποιοδήποτε φάκελο, ακόμα και σε άλλο υπολογιστή, και θα ήταν άμεσα διαθέσιμα με όλες τους τις ρυθμίσεις. Ωραία, σταματήστε να φαντάζεστε και δείτε πώς τα "φορητά" προγράμματα μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τον υπολογιστή! Το format και η επανεγκατάσταση των windows είναι μια διαδικασία που δεν αρέσει σε κανέναν.

Και αυτό όχι μόνο επειδή πρέπει να γίνει backup όλων των σημαντικών αρχείων – κάτι που έτσι κι αλλιώς πρέπει να γίνεται συχνά – αλλά γιατί μετά το format πρέπει ο χρήστης να ξαναεγκαταστήσει πολλές δεκάδες προγραμμάτων, να περάσει όλες τις ρυθμίσεις τους, και γενικά να σπαταλήσει αρκετές ώρες, μπορεί και μέρες, μέχρι να επαναφέρει το σύστημα στην αρχική του κατάσταση.

Τώρα όμως υπάρχει ένας τρόπος να αποφύγουμε όλη αυτή την ψυχοφθόρα διαδικασία. Υπάρχει ένας τρόπος όχι μόνο τα αγαπημένα μας προγράμματα να μην χρειάζονται εγκατάσταση, αλλά να κρατάνε και όλες τους τις ρυθμίσεις, ανεξαρτήτως του αν στον υπολογιστή μας έχουμε κάνει format – για την ακρίβεια, να έχουν τις ίδιες ρυθμίσεις σε οποιονδήποτε υπολογιστή στον κόσμο! Αυτός είναι ο κόσμος των portable προγραμμάτων.

Τα portable προγράμματα δεν είναι νέα προγράμματα που έχουν έρθει να αντικαταστήσουν αυτά που γνωρίζουμε και αγαπάμε. Ουσιαστικά είναι μια διαδικασία μέσα από την οποία ένα κανονικό πρόγραμμα (που χρειάζεται εγκατάσταση) μέσω ενός ειδικού loader “μαθαίνει” να έχει όλα του τα αρχεία και τις ρυθμίσεις στο φάκελο που βρίσκεται, είτε αυτός είναι πάνω στο desktop, είτε στο root ενός partition, είτε σε ένα στικάκι USB.

Αυτή η διαδικασία μπορεί να εφαρμοστεί από εφαρμογές απλές όσο ο VLC player μέχρι μεγάλα και περίπλοκα προγράμματα, όπως το Microsoft Office 2007 και το Adobe Photoshop CS5.

Ένα ακόμα μεγάλο πλεονέκτημα των portable προγραμμάτων είναι πώς, αν η μετατροπή τους έχει γίνει σωστά, δεν αφήνουν κανένα απολύτως υπόλειμμα στον υπολογιστή που χρησιμοποιούνται, κανένα αρχείο εκτός του φακέλου τους, κανένα στοιχείο στη registry. Έτσι όχι μόνο δεν επιβαρύνουν καθόλου το σύστημα, οπότε ακόμα και μετά από χρήση μηνών μπορεί να είναι σαν καινούριο, αλλά όπου και να τα χρησιμοποιήσετε, στον υπολογιστή ενός φίλου σας ή σε ένα internet cafe, δεν θα μείνει κανένα ίχνος από τη δραστηριότητά σας.

Πώς γίνεται λοιπόν ένα πρόγραμμα portable; Η αλήθεια είναι πως η διαδικασία, ενώ είναι εφικτή και σε επίπεδο χρήστη, θέλει μια ιδιαίτερη εξοικείωση με τον υπολογιστή. Τα καλά νέα όμως είναι πως υπάρχουν ιστοσελίδες, όπως η www.portableapps.com, που παρέχουν εντελώς δωρεάν μια πληθώρα portable προγραμμάτων, πολλά από τα οποία είναι σχεδόν σίγουρο πως ήδη χρησιμοποιείτε στις απλές, μη-portable εκδόσεις τους.

Με μια επίσκεψη στο http://portableapps.com/apps θα βρείτε 181 διαφορετικές εφαρμογές, που περιλαμβάνουν:

- web browsers (Mozilla Firefox, Google Chrome, Opera κ.α.)
- audio video players (VLC, smplayer)
- antivirus και antispyware (Spybot Search and Destroy),
- εφαρμογές office (Openoffice.org, libreoffice)
- games
- development tools
- εκπαιδευτικά προγράμματα και λίγο πολύ  ό,τι χρειάζεστε στην καθημερινή χρήση του υπολογιστή.

Το συγκεκριμένο site μάλιστα είναι δεσμευμένο να μετατρέπει σε portable μόνο προγράμματα open source, πράγμα που σημαίνει πως και οι 181 εφαρμογές είναι εντελώς νόμιμες και δωρεάν (μην περιμένετε δηλαδή να βρείτε το τελευταίο Photoshop). Μάλιστα, αν εγγραφείτε και στο RSS Feed της σελίδας, θα ενημερώνεστε συχνά για όλα τα τελευταία updates και τις νέες εφαρμογές που κυκλοφορούν από το site τους.

Έχετε βέβαια υπ' όψιν πως, ενώ τα portable προγράμματα μπορούν να τρέξουν από ένα στικάκι USB, επειδή τα memory sticks αυτά δεν φημίζονται για την ταχύτητά τους (συγκριτικά με ένα σκληρό δίσκο πάντα), θα υπάρχει αντίστοιχη καθυστέρηση αν προσπαθήσετε να τρέξετε ένα πρόγραμμα από εκεί.

Κάτι άλλο με το οποίο θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί, είναι με τους web browsers και τους mail clients, ειδικά αν έχετε το συνήθειο να αποθηκεύετε τα passwords σας. Ένας portable browser, όπως ο Mozilla Firefox, κρατάει μαζί του όλα αυτά τα αποθηκευμένα passwords, πράγμα που σημαίνει πως αν αντιγράψετε τον φάκελό του στον υπολογιστή ενός φίλου σας – ή, ακόμα χειρότερα, σε ένα Internet cafe – και ξεχάσετε να τον σβήσετε μετά, έχετε δώσει άθελά σας πρόσβαση σε όλα σας τα password. 

Πάντως, βλέποντας πόσο καλά λειτουργούν αυτά τα portable προγράμματα, δεν έχουμε παρά να ελπίζουμε όλες οι εταιρείες, αργά ή γρήγορα, να εγκαταλείψουν τις απαρχαιωμένες πρακτικές της εγκατάστασης και των registry entries και να φτιάχνουν εξ' αρχής τα προγράμματά τους για να είναι αυτόνομα, ώστε να μην επιβαρύνεται και το σύστημα με κάθε νέα εγκατάσταση – αν μη τι άλλο για τις εφαρμογές που είναι ήδη δωρεάν.

Μέχρι να γίνει αυτό πάντως, το portableapps.com θα είναι ένας από τους αγαπημένους μας διαδικτυακούς προορισμούς.